Niacynamid w kosmetyce (kosmetyki z witaminą B3) - jak stosować niacynamid i kiedy warto go stosować na skórę?

Kosmetyki z niacynamidem - właściwości, zastosowanie, efekty używania

Niacynamid - czyli witamina B3 lub witamina PP - to składnik kosmetyczny o szerokim spektrum działania, który obecnie jest stosowany w formułach wielu różnych kosmetyków - od żeli do oczyszczania twarzy i toników, poprzez serum i esencje z niacynamidem, aż po kremy i emulsje o działaniu pielęgnacyjnym, wyciszającym cerę i rozjaśniającym przebarwienia. Dodatkowo niacynamid pojawia się w produktach przeznaczonych dla szerokiego spektrum użytkowników - jest to możliwe z uwagi na uniwersalność tego składnika. Preparaty z niacynamidem z powodzeniem mogą się znaleźć w rutynie pielęgnacyjnej osób zmagających się z łojotokiem czy trądzikiem, ale również z suchymi skórkami, odwodnieniem cery, pierwszymi zmarszczkami lub nierównomiernym kolorytem. Jakich efektów można się spodziewać, stosując kosmetyki z niacynamidem? Z którymi produktami można łączyć omawiany składnik, a które mogą wywołać podrażnienia? Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania niacynamidu i dlaczego jest on tak uniwersalną substancją? Poznaj najważniejsze informacje o niacynamidzie i zaproś go do swojej rutyny pielęgnacyjnej!

Niacynamid (witamina B3, niacyna) - co to za składnik i jakie są źródła niacynamidu? Co robi niacynamid?

Czym jest niacynamid? Co to za substancja? Tak, jak zostało to wspomniane, niacynamid to składnik inaczej określany jako witamina B3 (witamina PP) lub nikotynamid. Określenie tej substancji pochodzi od budowy cząsteczki, którą jest amid kwasu nikotynowego (amid niacyny), czyli omawiany w tekście niacydamid. W składach INCI kosmetyków należy poszukiwać go pod nazwą Niacinamide.

W naturze niacynamid jest składnikiem występującym w pożywieniu - i właśnie poprzez pożywienie dostarcza się go do organizmu. Bogate źródła witaminy B3 to przede wszystkim produkty odzwierzęce (takie jak mięso i ryby), ale również ziarna zbóż, orzechy czy palone ziarna kawy. Witamina PP jest dla organizmu niezbędna, z uwagi na pełnienie wielu funkcji. Pomaga regulować poziom cholesterolu, wspiera pracę układu krwionośnego i nerwowego, pozytywnie wpływa na kondycję skóry, włosów oraz paznokci. I to właśnie ta ostatnia właściwość niacynamidu zwróciła uwagę producentów kosmetyków, kosmetologów i dermatologów - okazuje się bowiem, że niacynamid zaaplikowany w formule kremu, serum lub innego kosmetyku bezpośrednio na skórę, także wykazuje właściwości ochronne skóry przed czynnikami zewnętrznymi oraz ma działanie łagodzące w kontekście wielu różnych problemów dermatologicznych. Wszystko to dzieje się za sprawą pobudzającej roli witaminy D3 w zakresie przemian i syntezy składników budulcowych skóry - w tym ceramidów.

Niacynamid – działanie. Jak wpływa na skórę (w tym na podrażnienia, pracę gruczołów łojowych czy stany zapalne)?

Działanie niacynamidu jest wielokierunkowe. Wśród właściwości tej substancji  w pielęgnacji skóry można wyróżnić:

• wpływ na poprawę i wyrównanie kolorytu cery. Niacynamid skutecznie wspiera redukcję niemalże każdego typu przebarwień związanych z ciemniejszym pigmentem (w tym przebarwień posłonecznych oraz potrądzikowych), działa na skórę rozświetlająco i dodaje jej blasku. Z tego względu może być także dobrą alternatywą dla substancji kwasowych wiosną i latem (niacynamid nie uwrażliwia skóry na promieniowanie UV, a jego stosowanie nie stwarza ryzyka powstania przebarwień posłonecznych);
• działanie sebo-regulujące. W praktyce oznacza to, że niacynamid wpływa na regulację pracy gruczołów łojowych, co przekłada się na wiele korzyści dla skóry: przede wszystkim cera mniej się wyświeca, makijaż (kosmetyki kolorowe) trzymają się na skórze lepiej, a oprócz tego istnieje mniejsze ryzyko powstawania wyprysków i wągrów;
• działanie przeciwstarzeniowe. Niacynamid działa na cerę pobudzająco do produkcji różnego rodzaju czynników wzrostu i substancji wspierających zachowanie młodego wyglądu cery (w tym wspomnianych wcześniej ceramidów). Oprócz tego bierze udział w syntezie kolagenu i elastyny oraz w syntezie aminokwasów i kwasów nukleinowych. Dzięki temu skóra pozostaje jędrna, nie postępuje również pogłębianie się zmarszczek. Warto także dodać, że niacynamid wykazuje działanie antyoksydacyjne, co także przekłada się na właściwości przeciwstarzeniowe - w kontekście niwelowania negatywnego działania wolnych rodników;
• wzmocnienie bariery hydrolipidowej. Niacynamid, poprzez stymulację skóry do produkcji substancji budulcowych dla płaszcza hydrolipidowego (chroniącego przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych), jednocześnie wspiera jego regenerację i odbudowę. A ta właśnie struktura (o której pisaliśmy już w tekście Czym jest bariera hydrolipidowa skóry, jakie ma funkcje ochronne i jak odbudować barierę hydrolipidową skóry w przypadku jej uszkodzenia?) zapobiega odparowywaniu wody z naskórka, pomagając jednocześnie zachować odpowiedni poziom nawodnienia (co przekłada się na pośrednie działanie nawilżające);
• działanie przeciwzapalne i kojące - niacynamid przyczynia się do szybszego gojenia wszelkiego rodzaju zmian trądzikowych, ale również zadrapań czy pojedynczych wyprysków. Zmniejsza zaczerwienienia i zapobiega powstawaniu nowych podrażnień - skóra staje się także bardziej odporna na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych.

Należy również zaznaczyć, że opisane powyżej wszechstronne działanie i przywołane właściwości niacynamidu są wykorzystywane nie tylko przez producentów kosmetyków do twarzy, ale również do włosów i do ciała - pozytywny wpływ tej substancji na skórę głowy oraz na skórę ciała sprawia, że odnajdziemy ją w szamponach, wcierkach, peelingach trychlogicznych, a także w emulsjach, masłach i balsamach.

Niacynamid – jak stosować niacynamid i jak wprowadzić niacynamid do codziennej pielęgnacji? Kiedy warto go stosować?

Niacynamid to substancja uniwersalna - potwierdzają to opinie zadowolonych użytkowników i użytkowniczek produktów z zawartością tego składnika. Dla kogo stworzone są kosmetyki z niacynamidem? Z ich pozytywnych właściwości skorzystają z pewnością:

• osoby zmagające się z trądzikiem. Kosmetyki z niacynamidem są doskonałym wsparciem leczenia trądziku - zarówno młodzieńczego, jak i różowatego czy trądziku osób dorosłych (z uwagi na swoje działanie przeciwzapalne, przyspieszające gojenie zmian oraz regulujące wydzielanie sebum);
• osoby, które chciałyby poprawić koloryt swojej cery. Niacynamid sprawdzi się u kobiet i mężczyzn z przebarwieniami, poszarzała skórą o ziemistym odcieniu, bez blasku, zanieczyszczoną i wymagającą rozświetlenia oraz odżywienia;
• osoby, które chciałyby wdrożyć do swojej rutyny pielęgnacyjnej kosmetyki o formułach przeciwstarzeniowych. Produkty z niacynamidem wykazują silne działanie antyoksydacyjne, odpowiadają na potrzebę walki z wolnymi rodnikami oraz z pierwszymi oznakami utraty jędrności skóry (opadanie owalu twarzy, pierwsze zmarszczki i inne);
• osoby potrzebujące regeneracji cery, ze skórą wrażliwą - niezależnie od tego, czy podrażnienia i ubytki w barierze hydrolipidowej powstały na skutek stosowania agresywnych w działaniu formuł, zabiegów kosmetycznych i kosmetologicznych czy w wyniku działania czynników zewnętrznych (mrozu, słońca, wiatru);
• osoby, które poszukują uniwersalnej substancji w swojej pielęgnacji, odpowiadającej na wiele problemów jednocześnie.

Warto tutaj dodać, że na ryku można spotkać kremy, serum czy inne produkty z niacynamidem o określonej, procentowej zawartości tego składnika. Co ważne - substancja ta wykazuje działanie już w niskich stężeniach (od 2 do 3%), dlatego rozpoczynając swoją przygodę z niacynamidem najlepiej stosować delikatniejsze formuły, a w miarę przyzwyczajania skóry do działania omawianej substancji - sięgać po formuły z zawierające niacynamid w maksymalnym stężeniu.

Polecane kosmetyki z niacynamidem (serum) w różnych stężeniach - przeciwzapalne, rozjaśniające, przeciwtrądzikowe o wielokierunkowym działaniu

Wśród kosmetyków z niacynamidem dostępnych na rynku kosmetycznym wyróżniają się zwłaszcza formuły serum. Zazwyczaj cechują się lekkością i szybkim wchłanianiem, co sprawia, że sprawdzą się zarówno w pielęgnacji cery tłustej, jak i cery suchej. Przy skórze przetłuszczającej się nie będą wzmagały łojotoku czy zapychania porów, a przy skórze suchej i odwodnionej - staną się doskonałą bazą pod krem pielęgnacyjny czy krem z filtrem. Wśród polecanych propozycji serum do twarzy z niacynamidem można wyróżnić:

• serum przeciw przebarwieniom La Roche-Posay Pure Niacinamide 10, które dedykowane jest osobom zmagającym się z przebarwieniami. Oprócz niacynamidu, kosmetyk zawiera także kwas hialuronowy oraz glicerynę - czyli składniki wspierające nawilżenie skóry;
• normalizujące serum do twarzy, szyi i dekoltu, niacynamid 10% + cynk od marki Delia, które z kolei sprawdzi się u posiadaczy i posiadaczek cery mieszanej oraz tłustej, a także trądzikowej. W tej formule cynk wykazuje działanie antybakteryjne, niacynamid - przeciwzapalne i działanie wzmacniające, a to wszystko dopełnione jest uelastyczniającą witaminą E oraz nawilżającym sokiem z aloesu;
• aktywator młodości plus - niacynamid i śnieżna alga z witaminą B5 od marki Ava - czyli kosmetyk ukierunkowany na delikatne działanie przeciwstarzeniowe. Pobudza naturalne procesy regeneracji skóry, wspiera uzyskanie efektu napięcia i odżywienia oraz wygładzenia cery.

Oczywiście na rynku można znaleźć jeszcze więcej formuł z niacynamidem - dedykowanych różnym typom cer oraz różnym problemom skórnym. Rozpoczęcie stosowania tego składnika, w kontekście szerokiej oferty producentów, jest niezwykle proste! Polecamy stosować go ostrożnie, planując wprowadzenie jednego kosmetyku z niacynamidem raz na jakiś czas - by móc obserwować zarówno dobroczynne działanie formuły, jak i reakcję skóry na nową substancję.

Niacynamid w kosmetykach - z czym łączyć niacynamid i z czym nie łączyć niacynamidu (retinol, kwasy, witamina C)?

Niacynamid tak naprawdę nie ma żadnych konkretnych przeciwwskazań do jego stosowania - mogą używać go kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, a także osoby z aktywnym trądzikiem, AZS (atopowym zapaleniem skóry) czy innymi chorobami dermatologicznymi (chyba, że lekarz prowadzący zaleci inaczej). Należy pamiętać jedynie o łagodnym wprowadzaniu niacynamidu do rutyny pielęgnacyjnej - od łagodnych i niskich stężeń, aż po bardziej zaawansowane formuły.

O czym trzeba wiedzieć, stosując niacynamid? O zakazanych, czy raczej - niewskazanych połączniach. Nie należy kosmetyków z niacynamidem stosować w połączeniu z formułami zawierającymi kwasy AHA/BHA, retinol oraz witaminę C w czystej formie kwasu askorbinowego. Składniki te mogą niwelować działanie niacynamidu (poprzez niezgodność pH) lub - w połączeniu - wywoływać podrażnienia. Oczywiście, jeśli nie chcesz zaprzestać stosowania kosmetyków z witaminą C lub z kwasami, nadal możesz je stosować - jeśli nie łączysz ich w jednym kroku. Przykładowo, można a niacynamid rano, a kwasy lub witaminę C we wspomnianej formule - wieczorem (także ze względu na działanie złuszczające kwasów AHA i BHA).

Źródła:

1. M. Zasada, Substancje biologicznie czynne stosowane w rozjaśnianiu hoiperpigmentacji skóry [w:] Kosmetologia Estetyczna 5/2016
2. S. Korczyńska, Uniwersalny niacynamid [w:] biotechnologia.pl, 15.07.2015