Akcesoria do karmienia piersią - wkładki, poduszki, bielizna dla mam karmiących i inne propozycje

Wydawać by się mogło, że karmienie piersią jest jednym z najbardziej intuicyjnych, a jednocześnie - jednym z najprzyjemniejszych aspektów wczesnego macierzyństwa, wspierającym rozwój malucha i budującym więź miedzy kobietą i jej dzieckiem od pierwszych chwil ich spotkania. Niestety, „droga mleczna” (jak czasem określają czas karmienia młode mamy) nie zawsze jest usłana różami. Potencjalnych problemów na horyzoncie pojawia się mnóstwo: od nieprawidłowego przystawienia dziecka do piersi lub niedostatecznej laktacji, poprzez powikłania kobiece: zapalenie piersi, zastój pokarmu, ból i rany na sutkach, aż po bóle kręgosłupa, rąk, a nawet ran poporodowych, z uwagi na przyjmowanie nieprawidłowych, niewygodnych pozycji do karmienia. Z tymi trudnościami można oczywiście poradzić sobie, konsultując własny przypadek z certyfikowanym doradcą laktacyjnym, ale również zaopatrując się w… praktyczne akcesoria do karmienia piersią - pomagające pobudzić i utrzymać laktację, zapewniające wygodę i relaks na czas karmienia, a także ułatwiające cały przebieg „drogi mlecznej”. Jakiego typu akcesoria sprzęt warto mieć w swoim otoczeniu? Które z nich sprawić sobie jeszcze przed porodem, a w które można szybko zaopatrzyć się w razie wystąpienia takiej potrzeby? Czy laktatory, kolektory mleka, podgrzewacze i woreczki na pokarm, a także poduszki i staniki do karmienia i inne rodzaje oferowanych produktów są niezbędne każdej mamie? Sprawdź najważniejsze dane o każdym z tych akcesoriów i podejmij świadomą decyzję o skomponowaniu wyprawki… dla mamy!

Akcesoria ułatwiające karmienie piersią - co każda mama powinna o nich wiedzieć?

Tak, jak zostało to wspomniane, w trakcie okresu karmienia piersią (a zwłaszcza w pierwszych dniach przy porodzie), w życiu młodej mamy mogą pojawić się różnego rodzaju przeszkody i problemy - i choć laktacja zdecydowanie pomaga budować bliskość pomiędzy kobietą i jej dzieckiem, to ból, zmęczenie czy związane z nimi negatywne emocje podczas karmienia dziecka piersią są synonimem łyżki dziegciu w beczce miodu. Wsparcie specjalistów i rodziny oczywiście pomaga przezwyciężyć trudności, natomiast z pewnością warto ułatwiać sobie - w miarę możliwości - codzienne funkcjonowanie z noworodkiem i niemowlęciem, by czerpać z procesu jak najwięcej radości i satysfakcji. W pierwszych dniach po porodzie i w pierwszych tygodniach z maluchem będzie to łatwiejsze dzięki zastosowaniu akcesoriów do karmienia piersią, których szeroka oferta obejmuje między innymi:

• wkładki laktacyjne - zapobiegające przeciekaniu pokarmu i powstawaniu plam na ubraniach, a także osłonki na piersi - które są pomocne w przypadku karmienia poranionymi, tkliwymi brodawkami;
• poduszki do karmienia - plastyczne, dające się formować w wybrane kształty, pomagające komfortowo zasnąć mamie oraz przybierać wygodne, efektywne pozycje do karmienia;
• bielizna do karmienia - a więc wszelkiego rodzaju biustonosze z systemami odpinania miseczek, ułatwiające nie tylko karmienie w domu, ale również poza nim;
• laktatory ręczne (kolektory pokarmu) oraz laktatory elektryczne - to akcesoria i urządzenia pozwalające rozwiązać szereg problemów podczas karmienia piersią - a w tym pobudzanie i utrzymanie laktacji oraz przynoszenie ulgi w bólu podczas nawału czy zastoju pokarmu;
• woreczki na pokarm, butelki i podgrzewacze do butelek - to wszystkie akcesoria niezbędne mamom odciągającym pokarm i przechowującym go „na później” - do podania maluszkowi pod nieobecność mamy czy w sytuacjach awaryjnych - gdy kobieta ma kłopoty z utrzymaniem laktacji.

Oczywiście rynek oferuje również wiele innych propozycji - oprócz tych wymienionych powyżej - jak choćby specjalne biustonosze do odciągania pokarmu (z otworami na umieszczenie końcówki ssącej laktatora), ubrania do karmienia (ze sprytnymi zakładkami i zamkami ułatwiającymi dostęp do piersi), a także żelowe kompresy i okłady na piersi, korektory płaskich brodawek, tekstylia (ręczniczki, tetrowe pieluszki), maści na sutki i wiele, wiele innych. Czy każda z tych rzeczy jest niezbędna świeżo upieczonej mamie? Zdecydowanie nie - dlatego już w okresie ciąży, planując naturalne karmienie, warto poznać funkcje i zastosowanie najpopularniejszych akcesoriów do karmienia, by móc zdecydować o ich świadomym zakupie lub o pozostawieniu ich na sklepowej półce.

Dlaczego warto mieć i stosować muszle i wkładki laktacyjne oraz kolektory pokarmu?

Obecnie na rynku, obok gadżetów do wyprawki, dostępna jest cała gamą akcesoriów laktacyjnych, mających za zadanie ułatwić młodej mamie funkcjonowanie pomiędzy sesjami karmienia. Wśród nich można wyróżnić m.in:

• jednorazowe wkładki laktacyjne (osłonki na piersi) - są to niewielkie nakładki wykonane z tkaniny lub materiałów analogicznych do bezpiecznych materiałów opatrunkowych o wysokim stopniu chłonności. W zależności od wersji, przykleja się je do skóry piersi lub wkłada do biustonosza na wysokości sutków. Wkładki laktacyjne mają za zadanie pochłaniać mleko wyciekające z piersi w ciągu dnia i w nocy. Taka sytuacja zdarza się, gdy laktacja w pierwszych dniach i tygodniach nie jest do końca ustabilizowana, a młoda mama pomyśli o dziecku, zobaczy je lub będzie w silnych emocjach. Niestety, czasem zdarza się to w najmniej spodziewanych momentach - na zakupach, podczas spotkań czy na spacerze. Wówczas, jeśli mama będzie stosować wkładki laktacyjne, wypływające mleko wsiąknie w ich powierzchnię i nie przesączy się przez ubranie (co kończy się zwykle plamami na górnych częściach garderoby);
• wielorazowe wkładki laktacyjne  - wykonane z różnych materiałów umożliwiających ich czyszczenie (bawełna, mikrofibra, poliester i inne), mycie lub pranie. Działają tak samo, jak wkładki jednorazowe (powstrzymują wyciek mleka z piersi i ograniczają dyskomfort), natomiast można wykorzystać je do tego samego celu wiele razy. W większości przypadków wielorazowe wkładki laktacyjne nie posiadają powierzchni klejącej (niektóre z nich mają za to silikonowe wykończenie, zapobiegające przesuwaniu się wkładki w biustonoszu). Sprawdzą się przede wszystkim u mam, które cenią sobie praktyczność akcesoriów oraz wymiar ekologiczny (niektóre kobiety mogą nawet uszyć wkładki samodzielnie - z dostępnych dla nich materiałów). Należy pamiętać o tym, że laktacyjne wkładki wielorazowe także się zużywają, dlatego kobiety karmiące przez wiele miesięcy powinny zaopatrzyć się w co najmniej kilka par tego akcesorium;
• muszle laktacyjne - to bardzo ciekawy gadżet, który będzie idealnym wyborem dla mam pragnących zbierać swoje mleko - czy to wyciekające z jednej piersi podczas karmienia drugą, czy w nocy, czy też w ciągu dnia - w trakcie przebywania poza domem. Muszle laktacyjne to niewielkie wkładki z pojemnikiem, wykonane najczęściej z silikonu medycznego. Po odpowiedniej aplikacji przysysają się delikatnie do piersi (sutek wchodzi wówczas w specjalny otwór), a wypływające mleko gromadzi się w pojemniczku. Po sesji karmienia lub po wypełnieniu zbiorniczka można przelać pokarm do opakowania zbiorczego, butelki lub do woreczków do mrożenia pokarmu. Muszle laktacyjne nie są widoczne pod bielizną, dlatego świetnie sprawdzą się właśnie poza domem;
• kolektory pokarmu - to z kolei niewielkie, silikonowe buteleczki (o pojemności większej, niż standardowe muszle laktacyjne), które przystawia się do jednej piersi podczas karmienia drugą. W buteleczce gromadzi się więc samoistnie wypływające mleko, które można pozostawić na późniejsze karmienia lub przeznaczyć do zamrożenia.

A co z praktycznością wymienionych powyżej akcesoriów do karmienia niemowląt i dzieci? Warto zaznaczyć, że wielo- lub jednorazowe wkładki laktacyjne przydadzą się tak naprawdę każdej mamie - zwłaszcza podczas spotkań rodzinnych, wyjść na spacer czy ogólnie - przy przebywaniu poza domem. Uczucie wilgoci oraz plamy na bluzce czy koszuli z pewnością nie są komfortowe dla kobiety (tym bardziej, jeśli znajduje się ona w towarzystwie obcych dla niej osób), dlatego wkładki mogą dodawać każdej młodej mamie pewności siebie i zapewniać jej komfort nawet wtedy, gdy laktacja nie jest jeszcze do końca ustabilizowana.

Muszle i kolektory pokarmu to z kolei doskonałe akcesoria dla mam, które z różnych powodów chciałyby zbierać swój pokarm. Niektóre kobiety traktują mleko jako środek łagodzący na podrażnione brodawki, inne - dodają je w celach pielęgnacyjnych do kąpieli maluszka, a jeszcze inne dzielą się nadmiarem pokarmu z bankami mleka. Oprócz tego przechowywanie własnego pokarmu jest bardzo praktyczne w sytuacji, w której maluszek musi zostać nakarmiony pod nieobecność mamy - wówczas osoba opiekująca się dzieckiem może po prostu rozmrozić zebrany wcześniej pokarm i… posiłek dla malucha gotowy - bez przygotowywania mieszanek i sporządzania roztworów.

Przydatne akcesoria do karmienia dziecka - poduszki i rogale

Kolejne, bardzo popularne akcesorium do karmienia piersią (choć oczywiście stosowane nie tylko do tego celu) to poduszki i rogale do karmienia. Są to specyficzne konstrukcje, najczęściej przybierające kształt wydłużonej litery C. Zdecydowanie warto je posiadać nie tylko z uwagi na to, że ułatwiają przybieranie różnego rodzaju pozycji podczas karmienia, ale również sprawdzą się jeszcze przed porodem - dzięki ich plastyczności można bowiem idealnie ułożyć z nich podparcie pod rosnący brzuch w trakcie odpoczynku na leżąco lub snu. Przyszłe mamy cenią je sobie za miękkość, możliwość dowolnego ukształtowania oraz podparcie - czy to podczas leżenia, czy siedzenia.

Rogale i poduszki do karmienia można układać na kolanach, pod bokiem, pod własną ręką czy przy dolnym odcinku pleców (jeśli w trakcie karmienia mama odczuwa ból lędźwi). Możliwości jest naprawdę mnóstwo! Dodatkowo poduszki są wypełnione maleńkimi kuleczkami z trwałych materiałów, dzięki którym powierzchnia poduszki idealnie dopasowuje się do ciała dziecka lub części ciała mamy, która aktualnie spoczywa na poduszce. Niektóre kobiety wykorzystują także poduszki do karmienia jako miejsce odłożenia maluszka - na kanapie czy łóżku - na czas wykonywania innych czynności. Dzięki plastyczności materiału można układać poduszki w okrąg lub w kształt podłużnego kokonu, w którym maluch jest otulony i czuje się bezpiecznie (należy jednak oczywiście zawsze mieć go na oku).

Jak odciągnąć mleko i pobudzić laktację? Sprawdź działanie laktatorów - ręcznych i elektrycznych

Kolejnym akcesorium, które na stałe zagościło już w propozycjach „wyprawowych” dla młodych mam są oczywiście laktatory - zarówno ręczne, jak i elektryczne. Są to urządzenia pozwalające odciągać mleko (w przeciwieństwie do kolektorów, zbierających pokarm wypływający z piersi samoistnie). Odciągnięty pokarm można oczywiście podawać maluszkowi później, mrozić go na zapas czy dzielić się nim z innymi mamami w ramach oferty banków mleka, jednak stosowanie laktatorów elektrycznych lub ręcznych ma jeszcze inne zalety.

Laktator przydaje się młodej mamie chociażby wtedy, gdy czuje ona, że dotyka ją problem nawału (zbyt dużej ilości pokarmu w piersi) czy zastoju (zatkania kanalików mlekowych i tym samym utrudnienia odpływania pokarmu, co powiązane jest z obrzękiem piersi). W obu tych sytuacjach jedna lub kilka sesji z laktatorem może przynieść zdecydowaną ulgę (zarówno pod względem wypełnienia piersi, jak i dolegliwości bólowych) - jeśli oczywiście maluch nie jest w stanie „opróżniać” piersi na czas. Oprócz tego sesje z laktatorem ręcznym czy elektrycznym są polecane mamom, które z różnych powodów muszą i chcą pobudzać swoją laktację, by nie doprowadzić do jej zaniku (na przykład w sytuacjach, w których maluszek musiał zostać na oddziale szpitalnym, a mama mogła już wyjść do domu).

Zanim przyszła (lub obecna) mama zdecyduje się na konkretny typ laktatora, powinna poznać wady i zalety obu opcji. Oto najważniejsze z nich:

• jeśli chodzi o laktatory ręczne (manualne), ich zaletą z pewnością jest cena - są kilka razy tańszą alternatywą niż laktatory elektryczne. Oprócz tego laktatory ręczne cechują się cichą pracą i brakiem konieczności poszukiwania gniazdka elektrycznego - są małe i kompaktowe, co sprawia, że można zabrać je ze sobą w podróż, w odwiedziny do znajomych czy na spacer. Niestety, laktatory ręczne mają bardzo mocno ograniczone możliwości kontroli siły ssącej (istnieją techniki polegające na różnych sekwencjach obsługi rączki w celu zwiększenia lub zmniejszenia tej siły, jednak nie zawsze każda kobieta będzie miała czas i ochotę je stosować). Ponadto laktatory ręczne nie mają takiej mocy, jak elektryczne - nie poradzą sobie więc z wyjątkowo intensywnym zastojem lub ewentualnym, dużym nawałem;
• laktatory elektryczne z kolei działają znacznie szybciej i sprawniej niż ręczne - mają jednak również wyższe ceny. Dodatkowo do działania potrzebują dostępu do prądu (powstały już laktatory na baterie, jednak wiele użytkowniczek zgłasza fakt, że baterie te szybko się wyczerpują). Z drugiej jednak strony laktatory elektryczne, dzięki dużej mocy, mogą przynieść znaczną ulgę w momencie nawału lub dłuższego zastoju, a dodatkowo - w wielu przypadkach - zapewnią wygodę odciągania pokarmu z obu piersi jednocześnie.

Na jaki laktator do ociągania pokarmu powinna więc zdecydować się przyszła mama? To oczywiście zależy - jeśli planuje od razu odciągać pokarm i wie, że nie będzie mogła karmić malucha naturalnie - wówczas laktator elektryczny przyda się jej z całą pewnością. Jeśli jednak chce odciągać pokarm okazjonalnie - podczas nawału czy wtedy, gdy planuje wyjście - wówczas może się okazać, że laktator ręczny będzie całkowicie wystarczającą dla niej opcją. Pamiętajmy, że w obecnych czasach - nawet jeśli chodzi o urządzenia elektryczne - zakupu można dokonać w kilka chwil przez internet, dlatego gdy po urodzeniu malucha okaże się, że laktator elektryczny jest naprawdę potrzebny - można po prostu zamówić go z szybką dostawą.

Bielizna do karmienia - czy warto się w nią zaopatrzyć?

Kolejny rodzaj rzeczy, który z pewnością ułatwia cały proces laktacji, to bielizna do karmienia piersią - a zwłaszcza specjalne staniki z odpinanymi miseczkami. Ogólnie na rynku można spotkać dwie podstawowe grupy bielizny do karmienia, czyli:

• klasyczne staniki i biustonosze do karmienia - ze wspomnianą wcześniej, odpinaną lub odchylaną miseczką w różnych konfiguracjach (nie trzeba więc zdejmować biustonosza do karmienia całkowicie). Często miseczki te trzymają się za pomocą łatwych w odpięciu haftek, a w innych przypadkach - za pomocą niewielkich guzików lub nawet rzepów. Wiele modeli z kolei ma po prostu miseczki odsuwane - ze sprytnie ukrytym pod listwą materiału otworem, umożliwiającym wygodne wyjęcie i podanie piersi maluchowi;
• biustonosze i staniki do odciągania pokarmu - są to staniki ze specjalnymi otworami, które umożliwiają włożenie przez nie i dopasowanie do piersi głowic laktatora ręcznego i elektrycznego. Dzięki wzmocnieniom w obrębie tych otworów, w przypadku niektórych staników można nawet odciągać mleko bez przytrzymywania głowic laktatorów i mieć przy tej czynności wolne ręce!

Jeszcze jedną, istotną cechą staników do karmienia jest to, że wykonane są zwykle z bardzo elastycznych materiałów. Wiadomo, że piersi w trakcie laktacji mogą zmieniać swój rozmiar nawet kilka razy w ciągu dnia - przed karmieniem powiększają się, a po sesji karmienia - pomniejszają. Z tego właśnie względu elastyczność staników jest niezwykle istotna, by zawsze dawać piersiom odpowiednie podtrzymanie (niezależnie od ich rozmiaru), a młodej mamie - komfort codziennego funkcjonowania. Nierzadko staniki do karmienia mogą być również używane w późniejszych miesiącach - ich elastyczność i coraz lepszy design zapewniają ponadczasowość oraz praktyczność na długi czas.

Kolektory, podgrzewacze, butelki i woreczki na pokarm - wygodna opcja na zapas!

Istnieją także akcesoria, które pozwalają młodym mamom planować niezależne wyjścia czy spotkania ze znajomymi. Są to oczywiście akcesoria do przechowywania, a także do podawania wcześniej przygotowanego pokarmu, zebranego za pomocą laktatora lub muszli laktacyjnych czy kolektora. Wśród takich elementów można wyróżnić:

• woreczki na pokarm - stworzone do wypełniania, przechowywania w lodówce (do 24 godzin) lub w zamrażarce (do nawet kilku miesięcy od odciągnięcia). Obecnie dostępne na rynku woreczki do przechowywania pokarmu są stworzone z materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, mają - w widocznym obszarze - miejsce przygotowane do podpisania ich datą mrożenia, a także kształty zapewniające ergonomiczne wypełnienie szuflad zamrażarki (woreczki do przechowywania pokarmu są na tyle elastyczne i zbudowane w taki sposób, że można mrozić w nich mleko zarówno na stojąco, jak i na leżąco);
• butelki dla noworodków, niemowląt i starszych dzieci. Kojarzą się one przede wszystkim z mlekiem modyfikowanym, lecz jeśli mama chce podawać odciągnięte wcześniej mleko, musi posiłkować się butelką ze smoczkiem - to niezbędne akcesorium do nakarmienia dziecka. Wybierając butelkę oraz smoczek warto kierować się wiekiem malucha, a także nie nadużywać tej metody karmienia (jeśli oczywiście nie chce się wyciszać laktacji);
• podgrzewacze do butelek - to niezwykle praktyczne akcesorium, pozwalające podgrzać obecny w butelce pokarm lub - co zdarza się częściej w przypadku mleka naturalnego - utrzymać je w temperaturze pokojowej przez dłuższy czas. Oprócz tego w podgrzewaczach można ocieplać pokarm rozmrożony - stopniowo i delikatnie, także do temperatury pokojowej.

Jeśli młoda mama posiłkuje się butelkami oraz podgrzewaczem podczas karmienia malucha, przydatnym akcesorium może okazać się także sterylizator do butelek. To urządzenie, które szybko i skutecznie pozwala pozbyć się z wnętrza butelek resztek pokarmu, a także zapobiega rozwojowi bakterii. Dzięki sterylizatorowi rodzice nie muszą więc martwić się o czasochłonne, ręcznie czyszczenie butelek dziecka.

Źródła:

1. Dr hab. Med. K. Mikiel-Kostyra, Odciąganie pokarmu [w:] Medycyna Praktyczna, 11.10.2012
2. Lek. M. Żukowska-Rubik, Płaskie i wklęsłe brodawki [w:] Medycyna Praktyczna, 19.11.2013