Publikowane artykuły mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Dowiedz się więcej...
Okres ciąży dzielimy na trzy trymestry, w każdym z nich jest inne zapotrzebowanie kaloryczne. W pierwszym trymestrze ciąży zapotrzebowanie energetyczne nie zmienia się, w drugim wzrasta o 360 kcal/dobę, a w trzecim o 475 kcal/dobę.
Przede wszystkim zróżnicowana, z dużą ilością warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych takich jak ryż brązowy, płatki owsiane, grube kasze. W jadłospisie należy uwzględnić wszystkie grupy produktów spożywczych: produkty zbożowe, mleko i produkty mleczne, tłuszcze roślinne, jaja, mięso, ryby, warzywa i owoce. By dieta była jak najbardziej odżywcza, każdy posiłek powinien zawierać warzywa i owoce, w szczególności te bogate w witaminę C np. jabłka, czarne porzeczki, jagody truskawki czy papryka. Dla rozwoju płodu najważniejszymi składnikami odżywczymi są: żelazo, kwas foliowy, cynk, jod i niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT).
W ciąży bardzo często występuje niedokrwistość z niedoboru żelaza. Aby do niej nie dopuścić, powinno się 2 razy dziennie jeść produkty bogate w ten składnik, takie jak chude mięso, jajka, płatki owsiane, suszone owoce, buraki, sezam, słonecznik, fasola, szpinak, orzechy. Zazwyczaj jednak, trudno zapewnić organizmowi kobiety ciężarnej właściwe ilości żelaza wraz z dietą. Należy monitorować jego poziom i w razie konieczności, sięgnąć po preparat zawierający ten pierwiastek. Pamiętajmy, że kofeina blokuje wchłanianie żelaza. Z tego powodu, nie zaleca się spożywania nadmiernych ilości kawy (powyżej 2 dziennie), herbaty czy czekolady.
Tłuste ryby morskie są dobrym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, w tym EPA i DHA. Dozwolone jest spożycie na poziomie dwóch porcji tygodniowo (każda po około 140g), najlepiej z dobrego źródła lub ekologicznych hodowli. Jeśli nie mamy dostępu do dobrej jakości produktu, lepiej suplementować kwasy tłuszczowe omega-3 ze względu na potencjalne zanieczyszczenie mięsa metalami ciężkimi.
Jako podstawową suplementację opisuje się przyjmowanie preparatów kwasu foliowego, jodu, witaminy D oraz kwasów tłuszczowych EPA i DHA. Jeśli kobieta przed zajściem w ciążę nie przyjmowała kwasu foliowego, powinna przez pierwsze 2 miesiące ciąży przyjmować go w dawce 4mg/dobę, w celu uzupełnienia niedoboru w organizmie, a następnie w standardowej zalecanej dawce 0,4mg/dobę. Suplementacja zawsze powinna być uzgodniona z lekarzem prowadzącym.
Tabela 1. Zalecana suplementacja w ciąży.
Składnik odżywczy | Dawka dzienna |
Kwas foliowy | 400 µg |
Jod | 150-200 µg |
Kwasy DHA | 400-600 mg |
Witamina D | 1500-2000 j.m. |
Istnieje wiele mitów krążących w internecie czego nie można jeść w ciąży „absolutnie nie wolno kawy”, „podczas ciąży odżywiasz siebie i swoje dziecko, więc powinnaś jeść dwa razy więcej” i wiele, wiele innych. Czy to prawda? Nie do końca. Faktycznie, kofeina zmniejsza przyswajanie żelaza, jednak dopuszczalne są niewielkie ilości kawy i herbaty. Według badań, maksymalna bezpieczna dawka dzienna kofeiny wynosi 200mg, czyli tyle ile jest zawarte w dwóch kawach. Zdecydowanie w ciąży nie powinno się jeść za dwoje, tylko dla dwojga. Wzrasta zapotrzebowanie organizmu na energię i składniki odżywcze, jednak nie jest to na tyle istotny wzrost, by jeść dużo więcej. W zależności od trymestru, zapotrzebowanie zwiększa się o 0-475 kcal dziennie. Nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko urodzenia wcześniaka, cukrzycy ciążowej, makrosomii płodu, a także nadciśnienia tętniczego czy stanu przedrzucawkowego.
To, czego nie można jeść w ciąży, to przede wszystkim surowe jajka, ryby, mięso (np. sushi, tatar, szynka parmeńska), niepasteryzowane produkty mleczne (oscypek, sery pleśniowe, camembert, ser feta), wątróbka i oczywiście wszystkie produkty zawierające nawet najmniejszą ilość alkoholu. Unikajmy również słodyczy, napojów gazowanych oraz żywności wysokoprzetworzonej i mocno solonej.
Piśmiennictwo
1. Rzeźnik, M., & Suliburska, J. (2016). Suplementacja witaminowo-mineralna u kobiet w wieku prekoncepcyjnym. In Forum Zaburzeń Metabolicznych (Vol. 7, No. 3, pp. 106-110)
2. Zimmerman M.: Iodine deficiency in pregnancy and the effects of maternal iodine supplementation on the offspring: a review, The American Journal of Clinical Nutrition, Issue 2, 1 February 2009, 6685-6725.
3. Wierzejska, R., Jarosz, M., & Wojda, B. (2019). Caffeine Intake During Pregnancy and Neonatal Anthropometric Parameters. Nutrients, 11(4), 806
4. Huang, Y., Ouyang, Y. Q., & Redding, S. R. (2019). Maternal prepregnancy body mass index, gestational weight gain, and cessation of breastfeeding: a systematic review and meta-analysis. Breastfeeding Medicine, 14(6), 366-374.
5. Grieger, Jessica A. "Preconception diet, fertility, and later health in pregnancy." Current Opinion in Obstetrics and Gynecology 32.3 (2020): 227-232.
6. Danielewicz, H., et al. "Diet in pregnancy—more than food." European journal of pediatrics 176.12 (2017): 1573-1579.
7. Stoody, Eve E., Joanne M. Spahn, and Kellie O. Casavale. "The Pregnancy and Birth to 24 Months Project: a series of systematic reviews on diet and health." The American journal of clinical nutrition 109.Supplement_1 (2019): 685S-697S.
8. Gawęcki, J., Berger S., and Brzozowska A. Żywienie człowieka. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
9. Płudowski P., Karczmarewicz E., Bayer M. i wsp. Pra - ctical guidelines for the supplementation of vitamin D and treatment of deficits in Central Europe: recom - mended vitamin D intakes in general population and groups at risk of vitamin D deficiency. Endokrynol. Pol. 2013; 64 (4): 319–327.
Zespół Drogerii Olmed tworzy dla swoich czytelników treści z zakresu strefy beauty, urody, zdrowia i kącika dla mamy i dziecka. Na blogu każdy znajdzie dla siebie wartościowe artykuły dotyczące pielęgnacji, kosmetyków i odpowiedniej diety oraz suplementacji. Tu zawsze odkryjecie ciekawe zagadnienia i wnikliwe spojrzenie na nurtujące Was problemy i tematy!
Zobacz wszystkie wpisy autora
Artykuły zamieszczone na blogu drogerii internetowej Olmed nie stanowią porady
medycznej, ani opinii farmaceuty, kosmetologa, lekarza lub dietetyka dostosowanej do
indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne
zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii,
określonych zabiegów, zmiany nawyków, dawkowania produktów, itp. Przed podjęciem
jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy
skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej
porady.
Właściciel serwisu drogeriaolmed.pl nie ponosi odpowiedzialności związanej z
wykorzystaniem informacji zawartych w publikowanych za pośrednictwem Serwisu artykułach.